تاثیر معنوی، فرهنگی و سیاسی شیخ صفی الدین اردبیلی بر اقوام آناطولی

رساله ی حاضر به بررسی تأثیر معنوی، فرهنگی و سیاسی شیخ صفی الدین اردبیلی بر اقوام آناطولی می پردازد. شیخ صفی الدین اردبیلی (735-650ه.ق) از عرفای به نام دوره ی ایلخانی بوده است که طریقت صفویه را در اردبیل تأسیس کرد، طریقت او توانست در داخل و خارج قلمرو ایلخانان و حتی در درون دربار و تشکیلات دولتی، نفوذ کند. یکی از مناطق تحت نفوذ معنوی شیخ، منطقه ی آناطولی بود که شیخ مریدان بی شماری در آنجا و در میان ترکمانان تربیت کرد. ترکمانان آناطولی که بعدها تحت عنوان "قزلباشان" جزء ارکان و پایه های مهم و قدرتمند دولت صفویه گردیدند، به لحاظ معنوی، فرهنگی و سیاسی تحت تأثیر و از مریدان شیخ صفی-الدین اردبیلی بوده اند. این ترکمانان بعد از مهاجرت به آناطولی تحت تأثیر طریقت های صوفیه قرار گرفتند و در زمان شیخ صفی الدین مجذوب خانقاه اردبیل گردیدند. این پژوهش در پی آن است که به نحوه ی ارتباط و تاثیر شیخ صفی الدین بر این ترکمانان و جنبه های مختلف این رابطه پی ببرد، در این مسیر، علاوه بر بررسی جنبه های مختلف زندگانی شیخ صفی الدین، راه های نفوذ شیخ صفی الدین در میان ترکمانان نیز تبیین می شود تا از خلال آن ها به تجزیه و تحلیل تأثیر شیخ صفی الدین بر اقوام آناطولی پرداخته شود. به طور طبیعی کنکاش در احوال شیخ صفی الدین به عنوان جد اعلای شاه اسماعیل اول، موسس سلسله ی صفویه، موضوع را علاوه بر جنبه های معنوی و فرهنگی، حائز اهمیت سیاسی نیز خواهد نمود.